Na 151. spotkaniu Klubu Filmowego AMBASADA zaprezentujemy film Andrzeja Wajdy „Popiół i diament” z 1958 roku. Prelekcję do filmu wygłosi, oraz dyskusję poprowadzi, dr Tomasz Gruszczyk, doktor nauk humanistycznych, pracownik naukowy w Instytucie Nauk o Kulturze Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach. W swojej pracy naukowej i dydaktycznej zajmuje się m.in. związkami literatury i filmu oraz literaturą intermedialną. Autor książek „Czytanie filmu – oglądanie literatury. Propozycje interpretacji do spotkań edukacyjnych” oraz „Ocalające zatracenie. Rozważania o doświadczeniu, pamięci i pragnieniu w twórczości Zygmunta Haupta, Stanisława Czycza i Krzysztofa Vargi”. Będzie to jego pierwsza prelekcja dla Klubu.

opis filmu:
Maciek Chełmicki (Zbigniew Cybulski), młody akowiec otrzymuje rozkaz zastrzelenia sekretarza KW PPR w przededniu zakończenia drugiej wojny światowej. W tym samym czasie poznaje Krystynę (E. Krzyżewska), barmankę w hotelu. Rozdarty między poczuciem obowiązku a rodzącym się uczuciem będzie musiał dokonać wyboru. Tej nocy trwa bankiet z okazji zwycięstwa. Poranek okaże się dla bohatera tragiczny w skutkach.

Film Andrzeja Wajdy zapisał się w historii polskiej kultury i światowego kina jako film ikoniczny dla Szkoły Polskiej oraz symbol narodowej kinematografii. Mimo że był adaptacją popieranej przez władze Polski Ludowej powieści Jerzego Andrzejewskiego „Zaraz po wojnie” (1947), nie realizował zamówienia władzy, gdyż przeniósł uwagę i sympatię widzów ze starego komunistycznego działacza na młodego akowca , podkreślając tragizm jego losu. Co więcej, zupełnie porzucił estetykę socrealizmu na rzecz nowej estetyki obrazu, gry aktorskiej, niejednoznacznej oceny moralnej.

Uznany za najlepszy film polski 1958 roku przez redakcję czasopisma „Film”, zdobył szereg nagród za granicą: m.in. FIPRESCI w Wenecji (1959), nagrodę Kanadyjskiej Federacji Stowarzyszeń Filmowych w Vancouver (190), nagrody krytyki filmowej w Niemczech Zachodnich i w Czechosłowacji. Reżyser powrócił do bohaterów filmu po 35 latach w filmie „Pierścionek z orłem w koronie” wg powieści Aleksandra Ścibora-Rylskiego. Zrekonstruował słynną scenę z lampkami spirytusu z udziałem aktorów młodego pokolenia, którym przyglądają się bohaterowie „Pierścionka…”. Film zajął 7 miejsce wśród najciekawszych filmów polskich XX wieku w ankiecie „Polityki” w 1999.

film zostanie zaprezentowany z odrestaurowanej kopii cyfrowej

Organizatorzy Klubu Filmowego AMBASADA: Instytucja Filmowa SILESIA FILM, Spółdzielnia Honolulu. Projekt jest wsparty ze środków Polskiego Instytutu Sztuki Filmowej.